آموزش؛ حقی که نباید از هیچ کودکی سلب شود
نویسنده : لیلا سادات موسوی – مددکار اجتماعی
سلام، من سه سال است که به عنوان مددکار اجتماعی در طرح حمایت تحصیلی فعالیت میکنم. در سال تحصیلی ۴۰۳–۴۰۴ با ۵۱ دانشآموز در ۲۲ مدرسه دولتی همراه بودم؛ دانشآموزانی که هر کدام مسیر تحصیلشان را با تلاش و امید ادامه میدادند و برای آیندهشان برنامه داشتند.
اما از فروردین ۱۴۰۴، با صدور ابلاغیه مربوط به خروج و اخراج خانوادههای افغانستانی، همهچیز تغییر کرد. موجی از ترس، بیانگیزگی و سردرگمی بین دانشآموزانم شکل گرفت. نوجوانها چه دختر و چه پسر کمکم از مدرسه فاصله گرفتند، غیبتها بیشتر شد و بسیاری از آنها برای تأمین هزینههای مهاجرت اجباری، مجبور شدند دنبال کار تماموقت بروند.
خیلی از این دانشآموزان در ایران به دنیا آمده بودند و هیچ تصویری از افغانستان نداشتند؛ آینده برایشان تنها یک «ابهام ترسناک» بود.
با تلاش تیم ما، توانستیم برایشان مجموعهای از کارگاه های فشرده آموزشی برگزار کنیم:
حقوق شهروندی
داشته ها
هشدار ها
اشتغال زایی
مراقبت از خود
پیشگیری از آزار کودکان
مديريت استرس
توانبخشی حرفهای
تا دستکم کمی آگاهتر و آمادهتر وارد شرایط جدید شوند.
اما در تیر و مرداد ۱۴۰۴ ، بسیاری از دانشآموزان همراه خانوادههایشان مهاجرت کردند یا همزمان با روند «رد مرز» از کشور خارج شدند.
از میان ۵۱ دانش آموز، تنها ۲۵ دانشآموز برایم باقی ماندند.
با شروع مهر، هیچ ابلاغیهای برای ثبتنام دانشآموزانی که سال گذشته در مدارس دولتی درس میخواندند صادر نشد. مهر گذشت، آبان گذشت… تا اینکه اواخر آبان اعلام شد دانشآموزان دارای سرشماری میتوانند با نامه ثبتنام شوند—آن هم فقط تا پایان سال تحصیلی.
امروز ۱۸ آذر است و هنوز تقریباً هیچ دانشآموزی پشت میز کلاس ننشسته است.
در برخی مدارس برای ثبتنام ۴ میلیون تومان شهریه درخواست شده؛ مبلغی جدا از هزینههای مدرسه. از طرفی قیمت کتاب های درسی برای خانوادههایی که چند فرزند مدرسهای دارند، سرسامآور است.
کتابهای دبستان که سال گذشته با ۷۵ تا ۱۵۰ هزار تومان تهیه میشد، امروز در بازار آزاد ۸۰۰ هزار تا ۲ میلیون تومان قیمت دارد.
سؤالهای جدی پیش روی ماست:
دانشآموزی که کمتر از یک ماه دیگر باید امتحان ترم اول بدهد اما هنوز سر کلاس نرفته، چه میشود؟
چند ماه عقبافتادگی را چه کسی جبران میکند؟
چند خانواده توان خرید کتاب با این قیمتها را دارند؟
چند کودک کسی را دارند که تشویقشان کند دوباره به مدرسه برگردند؟
اگر قرار بود خانوادهها کشور را ترک کنند، چرا روند خروج متوقف شد؟
و اگر قرار بود کودکان بمانند و درس بخوانند، چرا از مهر و آبان امکان ثبتنام فراهم نشد؟
و این پرسش همچنان باقی است:
چه کسی مسئول این خسارت بزرگ آموزشی و انسانی است؟
