دنیاگیری ویروس کرونا میتواند برای مهاجران جهان ویرانگر باشد
- این دنیاگیری* میتواند آسیبپذیریهای فعلی پناهندگان جهان و افرادی که در داخل هر کشور جابهجا شدهاند تشدید کند.
- ممنوعیتهای سفر، مرزهای بسته و شرایط زندگی در اردوگاهها همگی خطرات متوجه به مهاجران را مضاعف میکند.
- این بحران فرصتی است برای جهان تا با این گروهها همدلی و همبستگی نشان دهد.
درست است که نگرانی همگی ما در درجۀ نخست متوجه کسانی است که در خطر مرگ به خاطر کووید-19 هستند. اما، همچنین باید به یاد داشته باشیم که این دنیاگیری در راه تشدید آسیبپذیریهای حدود 272 میلیون مهاجر بینالمللی در سطح جهان است. افرادی که در داخل و خارج از مرزها کوچ کردهاند در خطر بهخصوصاند. در ضمن، اکثریت 25.9 میلیون پناهنده و 41.3 میلیون کوچکردۀ داخلی در کشورهای درحالتوسعه هستند، کشورهایی که بهتازگی درگیر دنیاگیری شدهاند.
همانطور که سرایت بیماری در کشورهای بیشتری کشف میشود، دولتها راهکارهای بیشتری را برای «هموارکردن نمودار» دارند معرفی میکنند. در 26 مارچ، بیش از 180 کشور، قلمرو و منطقه به علت کووید-19 محدویتهای سفر اعمال کردند، که شامل ممنوعیت ورود شهروندان خودی از دیگر کشورها بود. این اقدامات با بستن مرزها در چندین کشور مانند تعلیق مهاجرت کاری از کرۀ جنوبی به آرژانتین، دارد تکمیل میشود.
به علت نزدیکی به کشورهای با شیوع بالا، شرایط زندگی معمولا وخیم اردوگاهها و نظام درمانی بیرمق، مهاجرانی که در اردوگاههای آستانۀ اروپا زندگی میکنند با احتمال شیوع ویرانگر ویروس مواجهاند. جداسازی اجتماعی راهکار نیست. در حالی که دنیاگیری ویروس کرونا بحران تازهای در مرز ترکیه و یونان آفریده است، وضعیت امکانات جزایر یونان هشداردهنده است، که منجر به تقاضا برای تخلیۀ فوری بعضی از آنها از مهاجران شده است. ترس مشابهی از شیوع کووید-19 در اردوگاه موقتی مهاجران در مرز آمریکا و مکزیک اعلام شده است.
گرفتاری مهاجران فقط در اردوگاههای کشورهای بیشتر درگیر با این دنیاگیری نیست. همانطور که ویروس پیشروی میکند، جانهای بسیاری در کشورهایی که میزبان کوچکردهها هستند تهدید میشود؛ مثل اردن، لبنان، سوریه و بنگلادش. حتی اسکان مجدد بیشتر ناممکن میشود، به علت محدودیتهای حرکتی کشورها، سازمان بینالمللی مهاجران و کمیساریای عالی سازمان ملل متحد برای پناهندگان مجبور شدهاند سفرهای اسکان مجدد پناهندگان را موقتا متوقف کنند. کشورهای درحالتوسعه به خاطر تمام کسانی که در جامعهشان زندگی میکنند به حمایت جامعۀ بینالمللی نیاز دارند تا با ویروس مبارزه کنند.
ویروس کرونا آسیبپذیری مهاجران کارگر در کشورهای مقصد را نیز تشدید میکند. تردیدهایی دربارۀ خطرات متوجه کارگران مهاجر در کشورهای شورای همکاری خلیج فارس وجود دارد، زیرا بسیاری از آنان که شرایط بهداشتی نامساعد و مسائل سلامتی پیشینی دارند در اردوگاههای کار پرازدحام زندگی میکنند. به علاوه، مهاجران غیرقانونی که در بازداشتگاههای با امکانات افتضاح نگه داشته میشوند، در خطر سرایت بیشتری قرار دارند. بلژیک، اسپانیا، هلند و بریتانیا بعضی از مهاجران غیرقانونی را از بازداشتگاهها آزاد کردهاند، زیرا نمیتوانند تحت شرایط اضطراری آنها را دیپورت کنند.
عمومیتر آنکه، تعطیلی بعضی کشورها بر تمام خدمات کشوری اثرگذار است، مثل کند شدن فرآیندهای مهاجرتی و کمکرسانیها به پناهجویان. بعضی خدمتهای حمایتی اساسی به مهاجران به علت ممنوعیت اجتماعها، کاملا تعطیل شده است، مثل «آشپزخانۀ مهاجران» در مرز کلمبیا که معمولا به 4500 مهاجر ونزوئلایی روزانه غذا و امدادهای اولیۀ درمانی ارائه میداد.
وضعیت اقتصادی-اجتماعی مهاجران تاثیری منفی در توانایی انجام دادن تمام اعمال پیشگیرانه علیه کووید-19 و همچنین مراقبتهای پزشکی پس از آلودگی دارد، زیرا بیمههای درمانی و منابع مالی کافی و مناسب ندارند. در بین این مهاجران، غیرقانونیها معمولا بیمه ندارند و به خاطر ترس از گزارششدن به مراکز درمانی مراجعه نخواهند کرد، مگر اینکه مراجع قانونی دستورالعملهایی مبنی بر عدم انتشار اطلاعات مهاجران تهیه کنند. از چین تا آفریقای جنوبی، تقاضا شده است برای شاملشدن مهاجران در راهبردهای سلامتی عمومی، در سراسر دنیا واکنشهای اختصاصی به خاطر کووید-19 اتخاذ شود.
اما شاید تاثیر بلندمدتتر کووید-19 بر آیندۀ یکپارچگی اجتماعی و تطابق مهاجران باشد. همین حالا نیز احساس بیاعتمادی و نمونههای تبعیض تشدیدیافته به خاطر اخبار غلط، اطلاعات اشتباه و سیاسیسازی موضوع ظهور کرده است. گسترش ویروس در بعضی از کشورهای غرب آفریقا «کرونایزهشدن جمعیت» نامیده میشود، که شکل جدیدی از استعمار از طریق ویروس کروناست.
عدمقطعیت و اضطراب نه تنها نباید توجیه سرزنش مهاجران شود، بلکه باید فرصتی برای نمایش بهتر همدلی و همبستگی باشد. ازدستدادن کنترل که در جوامع اروپایی و دیگر کشورها مشاهده میشود – که به ناتوانی در در ردشدن از مرزها، محدودیتهای اعمال شده بر آزادی حرکت، نمایش هول شدید برای خرید، و احساسات انزوای اجتماعی مربوط است – فرصت خوبی برای ماست تا مصاعبی را که افراد کوچکرده هر روزه در سراسر جهان با آن مواجه اند درک کنیم و از این فهم استفاده کنیم تا مطمئن شویم مهاجران رها نمیشوند.
ترجمه: pandemic
مترجم: محمد ملکزاهدی