❇️ امروز، 27 فوریه مصادف با روز جهانی سازمانهای مردمنهاد است. پس از شیوع کرونا، ماهیت و روش کار NGOها در جهان (به ویژه مؤسسات فعال در زمینه آموزش)، دستخوش تغییراتی شد. بر اساس آمار سازمان ملل در سال 2020، بحران کرونا فرآیند یادگیری را برای بیش از 1.5میلیارد یادگیرنده مختل کرد و نزدیک به 24 میلیون کودک در معرض خطر ترک تحصیل قرار گرفتند. این همهگیری، نابرابریها را بهویژه برای آسیبپذیرترین جمعیتها تشدید کرد. در این بین، نقش سازمانهای غیردولتی، نسبت به گذشته، اهمیت بیشتری یافت. در ادامه به چالشها و فرصتهایی اشاره میشود که به واسطه کرونا برای سازمانهای غیردولتی فعال در حوزه آموزش، ایجاد شد:
1. بسیج سازمانهای غیردولتی:
سازمانهای مدنی که با هدف «دسترسی به آموزش با کیفیت برای همه» فعالیت میکنند، در دوران کرونا، اولویتهای خود را مجدد ارزیابی کردند و استراتژیهای سازمانی را بر اساس آن تغییر دادند. مخرج مشترک این سازمانها، تخصص و توانایی در برخورد با مسائل آموزشی پیچیدهای است که توسط دولتها نادیده گرفته میشود. از طرفی تنوع زیاد NGOها در اهداف و امکانات مالی را میتوان نوعی سرمایه دانست. نهادهای مدنی در طیفهای گوناگون، همکاری خود را قوت بخشیدند و نمونههای بیشماری از اقدامات مثبت آنها برای ارتقای کیفیت آموزش به ویژه برای گروههای محروم، وجود دارد.
۲. جبران انزوا و ضعف مهارتهای اجتماعی:
عدم ارتباط اجتماعی با همسالان و معلمین باعث ناراحتیهای روحی و انزوا شده است. دورههای آنلاین، نرخ ترک تحصیل را افزایش داد و انصراف و احساس شکست را تقویت کرد. همچنین، نگرانیهایی در مورد ضعف مهارتهای اجتماعی دانشآموزان و دانشجویان به وجود آورد. آنها تاکنون نزدیک به سه سال آموزش انفرادی در خانه را تجربه کردند و تواناییشان برای کار در یک تیم، راهاندازی پروژههای جمعی و ادغام در یک محیط اجتماعی-فرهنگی متفاوت زیر سوال رفته است. سازمانهای غیردولتی از طریق جذب آنان در فعالیتهای آموزشی و کار گروهی در صدد جبران ضعف روابط اجتماعی برآمدهاند.
۳. هر بحران، مجموعهای از نوآوریهای خاص به همراه دارد:
تغییر فعالیتهای آموزشی از حالت حضوری به مجازی، ابتکاری در عصر کرونا محسوب میشود. بخش آموزش مجبور شده است خود را با سرعتی سرسام آور بازآفرینی کند. در این بین، برخی سازمانهای غیردولتی متعهد شدند تا با مداخله مؤثر این شیوه جدید آموزشی را ارتقاء دهند و به ویژه برای گروههای محروم تدابیری بیاندیشند. به بیان دیگر، بحران کرونا در دنیایی از قوانین محدودکننده روزافزون، سازمانهای غیردولتی را به نوآوری، انطباق و مدرنسازی سوق داده است. به عنوان نمونه، زمانیکه والدین نسبت به پیچیدگی حرفه معلمی آگاهی پیدا کردند، در برخی کشورها، NGOها، پذیرای آنان در حرفه آموزش شدند. نوآوریهای اخیر، چشماندازهای امیدوارکنندهای را نشان میدهد، اما این تغییرات تنها در صورتی میتواند پایدار باشد که به صورت برابر برای همگان توزیع شود.
۴. نیاز به همکاری برای آموزش با کیفیت:
آموزش نه تنها یک حق اساسی برای انسان است، بلکه تحقق آن مستقیماً بر سایر حقوق تأثیر میگذارد. وقتی سیستمهای آموزشی کار نمیکنند، دیگر نمیتوان صلح، رفاه و عملکرد مناسب جوامع را تضمین کرد.
برای جلوگیری از تبدیل شدن بحران آموزشی به یک فاجعه برای یک نسل، سازمانهای غیردولتی در نظر دارند که همه عوامل زیر هر چه سریعتر با هم وارد عمل شوند:
– بازتعریف حق آموزش برای ایجاد ارتباط؛
– ترویج یادگیری ترکیبی (چهره به چهره و از راه دور) و به رسمیت شناختن آموزش غیررسمی؛
– جلوگیری از ترک تحصیل به ویژه در میان گروههای حاشیهنشین؛
– تقویت حمایت از مدرسه و کمکهای زبانی، به ویژه برای مهاجران جوان؛
– مشارکت بین سازمانهای غیردولتی، مقامات دولتی، مشاغل و موسسات بینالمللی مانند شورای اروپا، یونسکو و کمیسیون اروپا (به ویژه برای تأمین مالی ).